Znane nam dobrze gruszki to owoce, których właściwości i wartości odżywcze są nie do przecenienia. Jako jedne z nielicznych owoców, zawierają jod, są także skarbnicą bromu – minerału poprawiającego pracę mózgu. Gruszki mogą nie tylko zapobiec udarowi mózgu i rozwojowi nadciśnienia, ale także wspomagają koncentrację i trawienie.
Gruszka przybyła do Europy ze starożytnej Persji. Na początku uprawiana była jedynie na terenie antycznej Grecji, skąd następie trafiła do Rzymu i stała się tam „gwiazdą ogrodów”. O gruszkach pisał sam Homer w „Odysei”, a Juliusz Cezar zajmował się ich uprawą w swoim ogrodzie. Starożytni pili napar z gruszek przy przeziębieniach, gorączce i uporczywym kaszlu. Z kolei pieczone owoce były pomocne w dolegliwościach trawiennych, smażone stosowano na wzmocnienie.
Gatunków gruszek jest wiele, odmiany gruszek bowiem łatwo się ze sobą krzyżują, tworząc liczne podgatunki. Szacuje się, że grusza zawiera od 30 do 60 gatunków. Podczas wielowiekowej uprawy wyselekcjonowano kilka tysięcy odmian gruszek.
Bogactwo unikalnych składników
Gruszka to bogate źródło kwasów owocowych -jabłkowego i cytrynowego – oraz węglowodanów, pektyny, błonnika i olejków eterycznych. Występują w niej witaminy: A, B1, B2, B6, C i PP. O unikalności gruszki decydują jednak składniki, które rzadko pojawiają się w innych owocach. To zwłaszcza bor, czyli wciąż mało poznany pierwiastek śladowy, niezbędny do prawidłowego przyswajania przez nasz organizm wapnia, fosforu czy magnezu. Jego niedobór może prowadzić do chorób zwyrodnieniowych stawów lub nowotworu prostaty. Produkty zawierające bor powinny wprowadzić do jadłospisu kobiety w okresie menopauzy, ponieważ substancja podnosi aktywność hormonów, m.in. estrogenu. Zapobiega także utracie wapnia z kości, w związku z tym gruszki (dojrzałe), powinny jeść osoby narażone na osteoporozę. Innym cennym i rzadko występującym składnikiem gruszki jest łatwo przyswajalny jod – niezbędny mikroelement regulujący m.in. pracę tarczycy i stanowiący składnik produkowanych przez ten gruczoł hormonów: tyroksyny i trójjodotyroniny.
Dostarcza także dużej dawki potasu – pierwiastka pomagającego utrzymać ciśnienie krwi na właściwym poziomie, a także mającego kluczowe znaczenie dla regulacji gospodarki wodnej organizmu – działa moczopędnie, łagodzi tym samym dolegliwości związane z zatrzymywaniem wody w organizmie. Pomaga więc uporać się z zapaleniami dróg moczowych czy kamicą nerkową.Poza tym bogata jest w: fosfor, wapń, magnez, sód, miedź, żelazo.
WARTOŚCI ODŻYWCZE GRUSZEK (W 100 G)
Wartość energetyczna – 57 kcal Białko ogółem – 0.36 g Tłuszcz – 0.14 g
Węglowodany – 15.23 g (w tym cukry proste 9.75) Błonnik – 3.1 g
WITAMINY
Witamina C 4.3 mg Tiamina – 0.012 mg Ryboflawina – 0.026 mg Niacyna – 0.161 mg Witamina B6-0.029 mg Kwas foliowy – 7 pg Witamina A – 1 IU Witamina E – 0.12 mg Witamina K – 4.4 pg
MINERAŁY
Wapń – 9 mg Żelazo – 0.18 mg Magnez – 7 mg Fosfor – 12 mg Potas – 116 mg Sód – 1 mg Cynk- 0.10 mg
Gruszki na lepsze działanie mózgu
Występujący w gruszkach bor pobudza szare komórki do wytężonej pracy oraz poprawia możliwości koncentracji.
Gruszki przeciw udarom mózgu
Jak wykazały badania naukowców z Uniwersytetu w Wageningen w Holandii picie soku z gruszek znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia udaru mózgu. Przebadali oni związek koloru miąższu owoców i warzyw z ich wpływem na ryzyko wystąpienia udaru mózgu. Okazało się, że przed wystąpieniem tej choroby najlepiej chronią owoce i warzywa z białym miąższem. U osób, których dieta obfituje w tego typu produkty, ryzyko wystąpienia problemu mózgowo-naczyniowego zmniejsza się o ponad 50 % – przypuszcza się że jest to spowodowane wysoką zawartością błonnika.
Gruszki na nadciśnienie
Z uwagi na dużą zawartość potasu (aż 116 mg / 100 g) obniżającego ciśnienie krwi gruszki mogą zapobiec rozwojowi nadciśnienia. Pierwiastek ten hamuje agregację (zlepianie się) płytek krwi, ograniczając tworzenie się skrzepów – naczynia krwionośne stają się bardziej drożne, a co za tym idzie – krew krąży swobodniej i ciśnienie spada. Ponadto potas przyspiesza wydalanie nadmiaru sodu przez nerki, który przyczynia się do rozwoju nie tylko nadciśnienia, lecz także innych chorób układu sercowo-naczyniowego. Potas wspomaga również prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego – w tym mięśnia sercowego.
GRUSZKI TYLKO ZE SKÓRKĄ
Najbogatsza w cenne składniki jest skórka gruszek, dlatego owoce najlepiej jeść nieobrane. Wystarczy tylko dokładnie umyć je w ciepłej wodzie, a potem w zimnej. Jeśli jednak musisz je obrać ze skórki, pamiętaj, aby zrobić to jak najcieniej.
Gruszki na osteoporozę
Bor jest także niezmiernie istotny podczas procesów związanych z transportem wapnia w organizmie. W szczególności bor zapobiega ubytkom wapnia z kości. Dlatego dojrzałe gruszki powinny jeść osoby szczególnie narażone na osteoporozę. Do grupy podwyższonego ryzyka należy zaliczyć osoby przyjmujące leki z zawartością sterydów lub kobiety w okresie menopauzalnym. Wystarczy zjadać 1 gruszkę na 3-4 dni i w ten sposób naturalnie zapobiegać ryzyku wystąpienia osteoporozy
Gruszki na kandydozę i dla cukrzyków
Gruszki wskazane są dla cukrzyków i chorych na kandydozę gdyż podstawowym cukrem prostym występującym w gruszkach jest lewuloza, stanowiąca cukier naturalny o największej sile słodzącej.
Gruszki na zaparcia i biegunki
Miękkie, dojrzałe gruszki pobudzają trawienie i zapobiegają zaparciom. Należy jednak uważać gdyż ich nadmierne spożycie może nawet wywołać biegunkę. Z kolei znajdujące się w gruszkach garbniki (najwięcej jest ich w mniej soczystych i bardziej cierpkich w smaku gatunkach) działają ściągająco na błony śluzowe przewodu pokarmowego oraz przeciwdziałają biegunkom.
JAKIE GRUSZKI SĄ NAJLEPSZE
Najpopularniejszą odmianą gruszek jest Klapsa. Ma ona bardzo soczysty i słodki miąższ, podobnie jak inna dobrze znana odmiana -Konferencja, a także Triumf Packhama. Tego typu gruszki najlepiej jeść na surowo. Gruszki najlepiej kupować twardsze niż miękkie, ponieważ w miarę dojrzewania rośnie w nich zawartość cukrów, a maleje ilość kwasów owocowych i pektyn. Należy się wystrzegać żółtych, przejrzałych gruszek, szczególnie z brązowymi plamami, które są wywołane przez rakotwórcze mikotoksyny.
